به گزارش خبرنگاران گروه فرهنگ، هنر و رسانه خبرگزاری گزارش خبر، صدا به‌عنوان یک قالب هنری تأثیرگذار، می‌تواند مفاهیم معنوی را به‌صورت عمیق و تأمل‌برانگیز به شنوندگان منتقل کند. تلاوت قرآن کریم، به‌ویژه توسط قاریان برجسته، نمونه‌ای از به‌کارگیری هنرمندانه موسیقی در قرائت آیات الهی است. رادیو تلاوت و رادیو ترتیل، دو رسانه‌ی شنیداری، با هدف ارائه تلاوت‌های ناب و ایجاد انس بیشتر با قرآن در میان مخاطبان تأسیس شده‌اند. این مقاله به بررسی نقش این دو شبکه رادیویی در ترویج فرهنگ قرآنی، اهمیت تلاوت و تأثیر آن بر مخاطبان می‌پردازد.
قرآن کریم، به‌عنوان کلام الهی، جایگاهی ویژه در زندگی مسلمانان دارد و تلاوت آن یکی از راه‌های تعمیق ارتباط معنوی با این کتاب مقدس است. تلاوتی که با صوت زیبا، لحنی متناسب و درک عمیق از معانی آیات همراه باشد، تأثیری شگرف بر شنوندگان دارد. در این راستا، رادیو تلاوت و رادیو ترتیل، با پخش مستمر تلاوت‌های برجسته، فضایی معنوی برای علاقه‌مندان به کلام وحی فراهم کرده‌اند.
اهمیت تلاوت و نقش قاریان برجسته
بررسی آثار قاریان برجسته جهان اسلام، به‌ویژه قاریان مصری، نشان می‌دهد که استفاده صحیح از نغمات قرآنی، رعایت اصول تجوید و تدبر در معانی، باعث ایجاد تأثیر عمیق بر مستمعین می‌شود. استاد عبدالباسط محمد عبدالصمد، از جمله قاریانی است که تلاوت‌های او موجب گرایش بسیاری از غیرمسلمانان به اسلام شده است. وی در مصاحبه‌ای با رادیو قطر عنوان کرده که در طول سفرهای خود، ۱۹۳ نفر پس از شنیدن تلاوت‌های او مسلمان شده‌اند.
رادیو تلاوت و رادیو ترتیل: رسالت و اهداف
رادیو تلاوت و رادیو ترتیل، به‌عنوان شبکه‌های رادیویی تخصصی، با هدف ارائه تلاوت‌های ناب و پاسخگویی به نیازهای معنوی مخاطبان به‌ویژه در ایام ماه مبارک رمضان فعالیت می‌کنند. این شبکه‌ها، با پخش تلاوت‌های تحقیق، ترتیل، مجلسی و استودیویی از قاریان ایرانی و غیرایرانی، نقش مهمی در ترویج فرهنگ قرائت قرآن و ایجاد فضایی برای تدبر در آیات الهی دارند.
راهبردهای رادیو تلاوت در جذب مخاطبان
این شبکه رادیویی با تدوین برنامه‌هایی مبتنی بر قرائت مؤدبانه، متدبرانه، خاشعانه و عاشقانه، تلاش دارد تا ارتباطی عمیق‌تر میان مخاطبان و کلام وحی برقرار کند. راهبردهای این رسانه عبارت‌اند از:
1. جذب گسترده مخاطبان از طریق ارائه تلاوت‌های متنوع و فاخر.
2. توجه به ذائقه شنوندگان با انتخاب قاریان برجسته و تلاوت‌های دلنشین.
3. ایجاد فضای معنوی برای انس بیشتر با قرآن.
4. آموزش و آشنایی با فنون قرائت و تجوید از طریق برنامه‌های آموزشی.
نقش رادیو ترتیل در ترویج فرهنگ قرآنی
رادیو ترتیل، به‌عنوان سومین کانال ۲۴ ساعته شبکه رادیویی قرآن، از سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را آغاز کرده است. این شبکه روزانه ۲۱ جزء از قرآن کریم را با صدای ۲۱ قاری برجسته ایرانی و مصری پخش می‌کند. تلاوت ترتیل هر جزء، رأس هر ساعت پخش شده و در روز بعد، جزء بعدی از همان قاری ارائه می‌شود. یکی از ویژگی‌های این شبکه، پخش تلاوت همراه با ترجمه قرآن از طریق رادیونما است که به درک بهتر معانی آیات کمک می‌کند.
دسترسی مخاطبان به رادیو تلاوت و رادیو ترتیل
علاقه‌مندان می‌توانند رادیو تلاوت را از طریق موج FM ردیف ۱۰۱/۵ مگاهرتز و رادیو ترتیل را از طریق FM ردیف ۹۹/۵ مگاهرتز دریافت کنند. همچنین، این شبکه‌ها از طریق رادیو نما، ایران‌صدا و شبکه سپهر نیز در سراسر کشور در دسترس هستند.
رادیو تلاوت و رادیو ترتیل، به‌عنوان دو رسانه‌ی قرآنی، فرصتی ارزشمند برای شنوندگان ایجاد کرده‌اند تا با بهره‌گیری از تلاوت‌های ناب و دلنشین، ارتباطی عمیق‌تر با قرآن کریم برقرار کنند. این رسانه‌ها نه‌تنها به ترویج فرهنگ قرائت قرآن کمک می‌کنند، بلکه زمینه را برای تدبر در آیات الهی و بهره‌گیری از مفاهیم قرآنی در زندگی روزمره فراهم می‌سازند. امید است که با استفاده از این فرصت، جامعه بیش‌ازپیش به سمت حیات طیبه قرآنی حرکت کند.
منابع:
- مطلب ارائه‌شده بر اساس اطلاعات عمومی و گزارش‌های مرتبط با رادیو تلاوت و رادیو ترتیل تنظیم شده است. با این حال، برای استناد دقیق به منابع، می‌توان از موارد زیر استفاده کرد:
- وب‌سایت رسمی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (irib.ir) – بخش رادیو قرآن و شبکه‌های وابسته
- وب‌سایت و اپلیکیشن ایران‌صدا (iranseda.ir) – اطلاعات مربوط به فرکانس‌ها و برنامه‌های رادیو تلاوت و ترتیل
- مصاحبه‌ها و گزارش‌های منتشرشده درباره قاریان برجسته در منابع خبری معتبر همچون خبرگزاری‌های داخلی (مانند ایرنا، مهر، تسنیم)
- کتاب‌ها و مقالات تخصصی در حوزه علم قرائات و تجوید قرآن کریم
- مصاحبه استاد عبدالباسط محمد عبدالصمد با رادیو قطر – نقل‌قول ذکرشده از وی در منابع مختلفی منتشر شده
استاد دکتر تیمور کوشکی گوینده پیشکسوت رادیو
